Амьдралын агшин бүрээс аз жаргалыг мэдэрье

Миний охин 35 үсэг бүгдийг нь мэддэг болчихлоо. Өчигдөр шалгаад үзсэн чинь бүгдийг нь нэрлэчихэж байна. Гайхалтай. Одоо яг 2 нас 7 сартай. Ой тогтоолт их сайн байна шүү.

Тод ярьж чадахгүй байж үсэгнүүдийг нэг нэгээр нь нэрлээд байх юмаа. Хагас И гэхийг "хас И" гээд, нээх хөөрхөн. Хатуугийн тэмдэг гэхийг "адууы тэмэг" гээд байгаам даа хаха.

Диван дээр сууж байхаар хөлөн дээр суучихаад "дүүчий даачий" гээд байдаг болчихож. Компьютераа асаагаад "бүжилий бүжилий" гэдэг нь хэвээрээ. Би сүүлдээ залхаад "ёоо ядаргаатаймаа" гээд суучихна. Тэгэхээр л уур нь хүрээд чаралчихнаа. Заавал урдаа зогсоож навсагануулах санаатай, ёстой ядаргаатай ккк. 

Зураг зурах гэж алж өгч байна одоохондоо. Аягүй чухал царайлаад л суучихна. Өнгийн харандаануудаа ээлжилж аваад л будаад л байна, будаад л байна. Дараа нь харахаар буддаг номоо битүү сараачаад хаячихсан байгаа юм чинь. Хэдэн ном ингэж цаашаа харуулсныхаа дараа өнгө, хэлбэр дүрсээ ялгаж будаж сурах байх даа. 

Цэцэрлэгт явахаар ханиаднаас салахгүй, нус нь одоо болтол гоожоостой, төвөгтэй юмаа. Өглөө цор цор гээд л ханиагаад байсан. Нуснаас нь нэг салгах юмсандаа кк. Одоо цэцэрлэгтээ дасаад санаа амар болчихсон. Орой авах гээд очихоор хөгжмийн аянд бүжиглээд байж байх юмаа, хөөрхөн. Бас тэрүүхэндээ пээдгэрээ.

35 үсгийг бүгдийг нь мэддэг болсон энэ өдрийг заавал тэмдэглэж авах нь зүйтэй гэж бодоод блогтоо биччихлээ.

90-ээд оны эхэн үед ОРТ-1 Телевизээр гарч байсан "Элен и ребят" гэдэг киноны гол дүрийн жүжигчин дуулж байна. Тэр кино тухайн үедээ л бидний үеийнхэн дунд хит болж байлаа. Дуунууд нь бүгд нээх гоёо. Энэ хамгийн эхний ангиудынх нь дуу. Надаа бүтэн кассет нь байдаг байсан. Одоо миний тэр хэдэн кассетнууд ер нь хаана байгаан болоо? Хаа нэгтээ хаягдсан уу, эсвэл нэг газар байгаа юм болов уу? 

За тэр ч яахав. Ямар ч байсан дуртай дуугаа оруулчихъя. Хааяа сонсохоор гоё. Анхны хайрын дурсамж мурсамж сэдрээд аан ккк. 

Ая нь гоё уянгалаг, хэл нь бүүр ч гоё уянгалаг. Франц хэл нээрээ нээх гоё уянгалаг хэл шүү. Ерөөсөө охиноо франц хэлтэй болгоноо. Тэгээд "Michelle, Je m'apelle Michelle" гээд гитар дараад дуулдаг охин болог ккк.

Юу уншчихаваа? Завхарсан юм. Сургуулийн хүүхдүүд бөө болоод байхдаа яахав дээ. Энэ ч арай бишээ. Бүр шал тэнэг санагдчихлаа. Энэ нийгмийн завхарсан, гаж үзэгдлүүдийн нэг байх даа. Эмгэнэлтэй, бас шал инээдтэй дүр зураг. Гэхдээ ингэж хэт туйлширч арай л болохгүй ээ. 

Бөө гэх хүмүүсийг анх гарч ирэх үед их цэрвэж, сэжиглэдэг байлаа. Тэгсэн нэг удаа манай дүү "манай ангийн охины дүү нь бөө болсон, аягүй сонин гэсэн очиж үзье" гээд болдоггүй. Тэгэхээр нь хамт очиж үзсэн юм. Ёстой сонин санагдаад... Тэр үед охиныхоо аавтай дөнгөж танилцсан байсан юм. Тэгээд сонирхуулаад ярьсан чинь шоолж инээгээд болдоггүй. Дараа нь нэг удаа хамт явж байгаад солонгос хүнтэй уулзах хэрэг гарлаа гээд уулзсан юм. Тэгсэн нөгөөдүүл нь "ямар шашин шүтдэг вэ?" гэж асуусан чинь "энэ бөө шүтдэг" гээд намайг шоолоод байгаа юм даа. Тэрнээс хойш бөөг ёстой тоож сонирхохоо болив.

Сүүлд охиноо хараад гэртээ байхдаа нетэд орж элдэв долоон юм уншиж явж байгаад  бөө, гоц үзэгдэл судлаач, сэтгүүлч Галаарид гуайн блогоор санаандгүй орж уншаад, нэг хэсэг энэ сэдвээр шимтэн сонирхсон юм. Эндээс улбаалаад далд ертөнцийн талаар уншаад... Үнэхээр сонирхолтой байсан л даа. Үр дүнд нь би огт хараагүй, танихгүй өөрийнхөө өвөг дээдэст , мөн бурхан болсон аав, ээж, ахдаа залбирч зул өргөж, арц уугиулах болсон. Сэтгэл дагаад ч тэр үү, эсвэл үнэхээр үнэн үү, мэдэхгүй, шөнө болгон шахуу зүүдэнд орж ирдэг аав, ээж минь барагтай бол зүүдлэгдэхээ больсон юм. Магадгүй, зул өргөхөд тэд амарлидаг гэдэг нь үнэний ортой байж магадгүй. Одоо бол зул өргөөд бүр хэвшил болчихсон. 

Бөөгийн талаар баахан уншчихсан чинь жинхэнэ бөөтэй уулзаж үзмээр санагдаад болдоггүй. Хүслийг минь мэдсэн юм шиг нэг сонин тохиолдол боллоо тэгсэн. Тэр үед охин овоо болчихсон, би ажилд орох санаатай ажил хайж байсан үе. Нэг удаа гэрээс гараад явж байсан чинь хажуу байрны нэг эгч тааралдаад... Би тэр эгчийг уг нь таньдаггүй байсан юм. Хааяа байрны гадаа тааралдахаараа манай охиныг өхөөрдөөд надтай яриа өрнүүлдэг байсан болохоор мэддэг болсон байсан л даа. Тэгсэн тэр эгч "Чи надтай нэг уулзах хэрэгтэй юм шиг байна" гэнээ. "Яаж байгаан?" гэсэн чинь "Өглөө цонхон дээр хэрээ ирж гуагалаад, тэгсэн чи бодогдоод байсан" гэж авдгийн. "Яагаад?" гээд би гайхсан чинь "Эгч нь бөө юмаа. Чи орой гэрт ороод ирээрэй" гээд гэрийнхээ номерыг хэлж өглөө. Сонирхол татаад л явчихсан. 
Сонирхолдоо хөтлөгдөөд юу ч гэсэн уулзаж үзье гэж бодоод орой охиноо салхилуулах гээд гарахдаа тэднийхээр орлоо. Баахан л юм хэлж байна. "Танай голомтонд хүн хараал хийгээд тэрнээс хойш удаагүй ээж, аав 2 чинь өнгөрсөн байна. Одоо чиний ажил үйлс бүтэхгүй, бүх юм чинь хаалттай байна. Бүр мухардчихсан байна" гэнээ. Би итгэж ядаад "Ямар хүн, яагаад манайд хараал хийсэн гэж?" гэсэн чинь үнэхээр хардаг юмуу, эсвэл тааж буудсан уу "нэг махлаг эмэгтэй хүн байна" гэнэ. Би тэгэнгүүт энэ үнэн байж болох уу гээд тэр махлаг эмэгтэйг хайгаад давхичихсан. Гэнэт аав ээжийг өнгөрдөг жилийн үйл явдал санаанд ороод... Тэр тухайгаа хэлтэл "Яг наадах чинь... " гээд үргэлжлүүлээд өнөө бөө эгч чинь. Одоо эргээд бодоход энэ бөө хүмүүс үзүүлж байгаа хүнээсээ ярианы сэжүүр гаргаад л цааш нь зохиогоод явчихдаг юм шигээ. Би тэр үед тархиа бариулсаан бариулсан. 
Тархиа бариулах шалтгаан байсан л даа. Анх дээд сургууль төгсөөд ажилд ороод удаагүй байхдаа нэг гэмт хэргийн сэжүүрийг би гаргаад ирсэн юм. Тэтгэврийн байцаагч, банкны ня-бо, нярав 3 нийлээд маш олон нас барсан, шилжсэн хүмүүсийн нэр дээр хуурамч тэтгэвэр, группийн дэвтэр нээгээд мөнгө завшчихсан хэрэг байсан юм. Хэдэн жил дамнаад, багагүй мөнгө идчихсэн байсан. Тэр хэргийг илрүүлснийхээ төлөө хараалгана, ерөөлгөнө гэж баахан загнуулсан л даа тэр авгай нарт. Гэхдээ хараал гэдэг юм байхгүй гээд би шал тоодоггүй байсан юм. Ажлаасаа халагдчихаад, цагдаад шалгагдаад явж байхдаа нэг эгч нь охиноо дагуулаад гэнэт надаас юм асуух гэсэн юм гээд манайд ороод ирлээ. Цагаан сарын дараахан байсан болохоор аав хоол, цай болоод... Бас хөөрхийг өрөвдсөн байх л даа.
Тэр эгч гэрт орж ирээд явсанаас хойш яг сарын дараа ээж гэнэт бие нь муудаад, 7 хоног ухаангүй байж байгаад бурхан болсон. Ээжээс хойш 4 сарын дараа аав гэнэт муудаад 21 хоног ухаангүй байж байгаад бурхан боллоо. Бүх аз жаргал, баяр баясгалан минь ингээд л дуусчих шиг санагдсан. Хар дарсан зүүд шиг амьдралд нэг хэсэг умбасан. Аав, ээж 2-оо бурхан болсонтой ер эвлэрч чадахгүй, бүх зүйл утгагүй санагдаад... Тэр үеийг эргээд дурсахад үнэхээр хүнд байна.
Тэгээд энэ тухай тэр бөө эгчид хэлтэл үргэлжлүүлээд ярьж өглөө. "Одоо наад хараалаа арилгуулахгүй бол чиний бүх юм хаалттай, чи хэзээ ч өөдлөхгүй" гэнэ.  Тэгээд засал хийлгэхийн тулд хагас сая төгрөг хэрэгтэй гэсэн. Итгэж ядаад, эргэлзээд тэднийхээс гараад явсан. Тийм юм сонсчихоор сэтгэлд сэвтэй, тэгээд тэр их мөнгөөр засал хийлгэ гэсэн болохоор бүр гайхаад...
Ёстой сэтгэлд сэвтэй юм байналэ, тийм юм сонсчихоор... Тэгээд нэг найзаасаа мөнгө зээлээд би тэр заслыг нь хийлгэсэн. Бөөлж байхад нь итгэж ядаад, хардаад, дараа нь би тэр эгчид загнуулсаншд кк. Үнэн байсан бол одоо тэр хараал нь арилсан гэж бодоод л явж байгаа.
Гэхдээ дуугай байгаагүй ээ, нөгөө эгч нарт хүнээр хэлүүлсэн. Тэр хэргийнхээ төлөө 3 жил суугаад гарч ирцгээсэн байсан юм. Хуучин хамт ажиллаж байсан нэг эгчид хэлсэн чинь тэр 3-н нэгд нь энэ талаар хэлж гэнэ. Тэгсэн "ёстой бид нар тийм хараал мараал хийгээгүй" гэсэн юм гэнэлээ. Хэн мэдэхэв, цус... Бөө намайг хуурсан уу, тэд нар надад худал мэлзсэн үү?
Сүүлд би бөө надаас мөнгө салгах гэж хуурсан байж магадгүй л гэж хардаад байдаг юм. Би өөрөө ярианы сэжүүр гаргаж ирээд л тархиа бариулаад байсан байгаа юм чинь, эргээд бодохоор. Нэг найзын дүү бөө боллоо л гэсэн. Юм асуухаар бас ам дагуулаад л ярина. Бас нэг хамт ажилладаг байсан охин хүртэл бөө болж байгаа гэнэ. Эргэн тойронд минь тодрох энэ олон бөөгөөс залхаж, эргэлзэж эхлэнэ биз дээ.

Бөөгийн талаар нэлээд уншсаны эцэст би дахиж хэзээ ч бөө хүнтэй уулзахгүй гэж өөртөө амалсан. Ерөөс бөөгийн зан үйл бол далд ертөнцтэй, сүнстэй харьцах зан үйл л юм шиг байгаа юм. Огт худлаа бол биш байх л даа. Тэр онгод гээд байгаа сүнс болгон нь чадалтай байдаггүй, мэргэн байдаггүй. Шал худлаа золбин сүнснүүд байдаг байх. Энэ олон бөө төрөөд баахан хаад, ноёдын сүнс биедээ оруулаад байна гэдэг  нь зүгээр л шал инээдтэй. Энэ цагийн эмгэнэл. Бөөд итгээд, тархиа бариулаад байгаа над мэтийн мулгуу нөхдүүд бол бүүр.... нийгмийн гамшигт үзэгдэл.
Би одоо хэн нэг өөрийгөө ид шидтэй гэх хуурамч, залилагч нарт итгэхгүй. Зөвхөн өөрийнхөө хүчинд, өөрийнхөө мэдрэмж, зөн совинд л итгэнэ. Миний төлөө надаас өөр хэн ч чин сэтгэл гаргахгүйшд.

Өчигдөр цэцэрлэгээс нь авах гээд очсон чинь багш нь хувцсыг нь өмсгөж байна. Тэгсэн нэг жоохон охин миний өмнө ирж зогсоод нэг юм шулганаад байнаа. Багш нь триког нь авах гээд босоод явах хооронд миний охин гялс гүйж ирээд нөгөө охиныг "ход чи /холд чи/" гэснээ миний өмнөөс татаж холдуулаад,  шууд цохиод авдаг байнашд. Намайг харамлаж байгаа нь тэр кк. Яг над шиг өөрийнхөө хайртай хүмүүсийг өмчилж хайрладаг гэмтэй нөхөр байна хаха. Харин тэр хүүхэд зоддог ген нь ааваас нь уламжилж ирсэн байхаа. Би арай ч бас тэгж шулуухан хүүхэд зоддог байгаагүй л юм даг.

Миний охин хэнэггүй, яг аав шигээ...

Арай дэндүү хэнэггүй зантай. Манай нэг найз бүр "би яасын, яагаачгүйшд" гэсэн харцтай гээд шоолоод байсан юм нэг удаа. Тэр хэнэггүй харц, хэнэггүй царайлаад явж байгаа нь яг аав шигээ хаха. Аав нь бол сайхан хэнэггүй гаршд. Ичнэ гэж мэддэггүй байхаа тэр ер нь. "Яадгийн" гэчихээд кк... Эртээр би гэртээ үсээ самналгүй хамж аваад боочихсон, нүүрээ будаагүй, тэгээд гэрийн халтар хувцастай, ёстой жинхэнэ дэлбэрчихсэн байж байсан чинь хэдэн найзуудаа дуудаад авчирчихаж байгаа юм даа. Хүн орж ирлээ гээд хувцсаа солиод, нүүрээ будаад эхлэлтэй нь биш, гэртээ угаасаа гадны хүнгүй үед тэгээд дэлбэрээд сууж байхад гоё амардагшд. Гэхдээ намайг тэгээд дэлбэрчихсэн байж байхад жоохон ч гэсэн санаа нь зовж болно доо. Ёстой нөү шүү дээ. Шал тоохгүй байгаа юм чинь. Би л баахан санаа зововшд. 

Миний охин мундаг, яг ээж шигээ...

Хаха, хальт өөрийгөө магтчихъя яадгийн. Би багадаа юмыг их хурдан тогтоодог, ой сайтай байсан юм. Багын үйл явдлуудаа одоо хэр нь их сайн санадаг. Харин кесарев хагалгаанаас хойш мартамхай болчихоод байгаа юм даа. За тэр ч яахав, ямартай ч миний охин бас намайг дуурайсан ой тогтоолт сайтай шинжтэй. Юмыг нэг эсвэл хоёр хэлүүлээд л тогтоогоод байна. Өчигдөр оройны байдлаар 27 үсэг баттай мэдэж байна. Бас одоохондоо зураг зурж чадахгүй ч гэсэн буддаг номоо сараачаад нээх мундаг хичээлээ хийгээд сууж байгаа хүүхэд шиг суучих юм. Ямар ч байсан дуртай зүйлдээ анхаарлаа төвлөрүүлээд суух шинжтэй. Би багадаа их зураг зурах дуртай хүүхэд байсан юм. Бас орос хэлний хичээлд их дуртай, толь бичгээс үгийг нэг хараад л тогтоочихдог байсан. Дунд сургуульд байхдаа "Онц"-оос өөр дүн авч үзээгүй 2 хичээл байдаг нь зураг, орос хэл байлаа. Охин миний энэ шинжийг дуурайсан юм шиг байна гэж горьдоод байгаа. 

Миний охин зөөлхөн, яг аав шигээ... 

Азаар намайг дуурайсан аймшгийн зөрүүд зан охинд минь алга. Би багадаа намайг уурлуулсан хүнийг буулгаж авч байж санаа амардаг, яг өөрийнхөөрөө зүтгэдэг, ёстой нүгэлтэй зөрүүд охин байлаа. Одоо ч бас тиймэрхүү, гэхдээ одоо харьцангуй зөөлөрсөн, амьдралд нухлагдаад хаха. Би охиноо бас тийм зантай байхвий гээд санаа зовдог байсан юм. Эхлээд тиймэрхүү шинж тэмдэг илрэх гээд байх шиг байсан, одоо харин гайгүй шүү. Аав нь хамаг муу муухайгаа дуудалцаж хэрэлдчихээд, тэрэнд муу санадаггүй, ач холбогдол өгч өс санадаггүй, эргээд л юу ч болоогүй юм шиг тайван болчихдог. Намайг уурлаад хэрүүл хийвэл адилхан өрвөлзөөд хэрэлдэнэ, хэрүүл хийхээ больчихвол шууд л тэр дороо уур нь гараад юу ч болоогүй юм шиг  болчихноо, нээх сонин. Охинд яг тийм зан байна. Загнаж уйлуулчихаад, аргадангуут шууд тайвшраад надаа эрхэлчихнэ. Би байсан бол яаж байгаа болоо, заавал нэг гоё амттангаар хахууль авч байж л тайвширдаг байсаншд кк.

За одоохондоо нэг иймэрхүү шинж тэмдгүүд илрээд байна. Яваандаа яаж хувьсан өөрчлөгдөхийг би таашгүй. Хүүхэд эх эцгээ яг 50, 50 хувь дуурайдаг юм гэнэлээ. Аргагүйшд тус бүрээс нь 23 хромосом өвлөж авч байгаа юм чинь. Ямар ч байсан бид 2-ын ген их гайгүй зохицсон юм байна гэж бодоод байгаашд охиноо хараад... 

Аан тийн бас нэг мэдэхгүй чанар харагдаад байгаа. Хөгжим тавиад, хөгжмийн аянд өөрөө хөдөлгөөн зохиогоод бүжиглээд байх юм. Бас тэрүүхэндээ хөөрхөн эвсэлтэй аан. Тэгээд намайг бас дагаж бүжиглэ гээд суулгахгүй. Би л лав багадаа битгий хэл одоо ч тэгж чадахгүй. Аавыг нь бас тийм авьяастай гэж төсөөлөхчгүй байна. Хэн нэгнийх нь нууц чадвар юмуу, эсвэл энэ хүүхдэд тусгайлан Бурхан бэлэглэсэн авьяас байна уу, ёстой мэдэхгүй.

Амьдрал гэж давахгүй гэсэн даваануудын үргэлжлэл юм байна дөө одоо эргээд бодоход... Асуудал, асуудал, асуудал бас дахин асуудал. Нэг асуудлыг арай гэж шийдээд, нэг давааг арай гэж даваад дөнгөж амсхийнгүүт дараагийнх нь отоод сууж байх юмаа нээрээ. Тэр давааг хэрхэн дарамт багатай давж гарах гарцаа л олчихвол энэ үргэлжилсэн олон давааг давах ч юу ч биш байна л даа уул нь бол.

Зөв гарцыг олохын тулд ганц толгойгоо сэнсэртэл ажиллуулах нь жоохон тиймхэн юмаа. Ядаж хажуунаас дэм болдог бас нэг толгой байсан бол кк. Заримдаа ч ганцаараа бачуураад байх юм байна шүү. Гэхдээ л аль болох эерэг талыг нь олж харж, өөдрөг байхыг л бодох юм. Дэмий юманд нервтлээ гээд би өөрөө л хорлогдоно гэж бодоод л тэвчээд өнгөрч байна. 

Уржигдар мэдээгээр нэг гоё юм сонссон. Амжилтанд хүрсэн хүмүүсийг судлаад үзсэн чинь сэтгэл зүйгээ маш зөв удирдаж чаддаг хүмүүс байсан гэнэ. Бясалгалын тухай л ярьж байсан юм шиг байгаа юм. Бясалгаж, сэтгэл санаагаа зөв удирдаж, саад бэрхшээлийг тайван, дарамт багатай даван туулах зөв гарцыг эрэлхийлэх чадвартай байхад хүн ямар ч амжилтанд хүрнэ гэнэ. Түүнээс биш хаа нэгтээ байгаа эсэх нь үл мэдэгдэх Бурхан, Ертөнцийн эзэн, Будда энээ тэрээ огт биш. Зөвхөн хүн өөрөө сэтгэл зүйгээ зөв залж удирдах нь чухал хэмээж байна. 

Гэснээс, охиноо ажлынхаа хажууд цэцэрлэгт өгчихсөн чинь амар байнаа. Орой ажил тарахаас 1 цагийн өмнө авчихаад, хамт ажил дээрээ байж байгаад хариад байгаа. Санаа зовохгүй амар байна. Аан тэгсэн анх цэцэрлэгтээ явах болсон чинь такси баригдахгүй, нэг өглөө би чинь бараг уйлах шахаад кк. Тэр такси чинь тэгсэн ижил тэнгэртэйдээ үзэгдэж, илүү тэнгэртэйдээ баригддаг эд болсон юм гэнэ шүү. Эхний хэд хоног тэврээд алхсан, такси барих гэж зам дагаж алхсаар байгаад хахаха. Дараа нь нэг өдөр автобусанд суусан чинь юу вэ, мангар хурдан 5 мин-д хүрээд ирдэг байнашд. Тэрнээс хойш хэд хоног автобусдаж байгаа. Амар юм байналээ. Хүүхэдтэй хүнд суудал тавьж өг гэж кондуктор ганц хэлээд л бид 2 суудалтай аан кк. Охин "атуушанд шууя" гээд учиргүй дуртай байгаа. 

Өнгөрсөн хагас сайнд Зайсанд байдаг нэг найзындаа очоод, цаашаа уулын аманд байдаг амралтын тийшээ яваад ой руу орсон чинь ёстой гоё байсаан. Нэг хөөрхөн горхи урсдаг юм байна. Амралтын өдрөөр ойрхон тийшээ салхилж баймаар юм байналээ. Тэндээс ирэх гэж бөөн асуудал болов. Энхтайвны гүүр тэр өдөр хаачихсан, такси дуудаад байхгүй. Өчнөөн залгаж байж, ашгүй ганц такси ирэх болов. 

Хашир хүн гэж хаширсан хүнийг хэлдэгшд. УБ такси болохоор их гоё цэвэрхэн, шинээрээ. Жолоочтой замдаа баахан буу халаад...  Тэднийх УБ-т такси үйлчилгээг жинхэнэ утгаар нь нэвтрүүлнэ гэнэ. Хэзээд цэвэрхэн, соёлтой үйлчилнэ гэнээ. Тэгэхээр нь жолоочийн гар утсыг аваад, хэрэгтэй үедээ диспетчэрээр дамжуулалгүй дуудаж байх зөвшөөрөл авчихсан. "Тэг тэг, урьдчилаад хэлчихэж бай" гээд уриалгахан байсан. Болоогүй тэгээд өвөлжин өглөө хүргүүлэхээр гэрээ байгуулъя гээд тохирчихсон.  Сарын эцэст төлбөрөө бөөнөөр нь өгч байхаар тохироод... Жолооч "өдөр болгон 1-2 мянган төгрөг авч байхаар, сарын эцэст бөөн мөнгө авах нь зүгээр, би нэлээн хэдэн хүнтэй ийм гэрээ байгуулсан" гэж байналээ. Хүүхэд хол зөөх асуудлыг ингээд шийдчихлээ. 

Ноднин гэрийн хажууд цэцэрлэгтэй амар байж. Өглөө босоод хоолоо хийж идчихээд гардаг байсан бол энэ жил байхгүй. Орой ирээд хоолоо хийж иднэ, өглөө ганц ширхэг өндөг идэж амжина, өөр хоол моол бол байхгүй, амжихгүй кк. Ингээд энэ жил буруу хооллолтын дэглэмтэй болж таарч байх шиг байна. Тэгж байгаад нэг хэрхэн хор хохирол багатайгаар шийдэх гарц олдох байгаа кк. 

Сая бас нэг асуудлыг шийдэхээр тохиролцсон. Гэхдээ тэрний өмнө нэг том даваа байгаа.  Эээ энэ олон давааг нээрээ яаж давж туулна даа. Давна даа, өөр арга байхгүй юм чинь. Одоохондоо энэ талаар бичихгүй ээ.

Саяхан нэг найз маань нэг домог ярьж өгсөн юм. Намайг "хүүхдээ битгий дураар нь байлгаад бай, авъя гэсэн болгоныг нь битгий авч өгөөд бай" гэж загнаад байхаар нь би тоохгүй байсан чинь надад ойлгуулах гэж ярьж өгсөн л дөө. Миний муусайн найзууд ингээд л хайр хүргээд байдаг байхгүй юу.

"Нэгэн ээж хүүхдээ галын хайчаар тоглоно гээд уйлаад байхаар нь уйлахыг нь болиулах гээд галын хайчаа аваад өгчихсөн гэнэ. Хүү нь хайчаар тоглоно гээд өрөөсөн нүдээ сохолчихож. Хожим нь том болоод ухаан орсон хойноо "Ээж минь уйлахын дайтай сохор гэж байхуу даа? Та намайг уйлуулаад л өнгөрөхгүй, яах гэж хайчаар тоглуулсан юм бэ?" гэж хэлсэн гэнэ." Харамсмаар түүх.

Үүнийг сонсоод би найзынхаа үгэнд шууд орсон. Нээрээ нэг уйлаад л өнгөрнөшд. Хүүхдийг уйлахыг нь болиулах гэж багаас нь буруу зуршилтай болгох ёсгүй юм байна гэдгийг шууд хүлээн зөвшөөрсөн.

Өглөө цэцэрлэгтээ явахдаа дэлгүүр лүү заагаад "жийжээ" гэх тоолонд нь чихэр аваад өгчихдөг байлаа. Хоёр өглөө "үгүй би чамд чихэр авч өгөхгүй, тэр чинь баба" гэж хэлээд дэлгүүрийн хажуугаар охиноо уйлуулаад өнгөрсөн. Одоо охин чихэр нэхэхээ больсноор барахгүй, дэлгүүрийн хажуугаар зүгээр өнгөрдөг болсон. Цэцэрлэгт ирээд анги руугаа ороход нь аав ээж нар хүүхдүүддээ чихэр гаргаж өгөөд аргалаад оруулж байдаг л юм. Охин хараад надаас нэхэх болов уу гэсэн гайгүй л байна. Би бусад аав ээж нарыг энэ зуршлаа болиосой гэж хүсэж байна. Өнөөдөр хүүхдээ аргадаад, уйлахыг нь болиулаад өнгөрч байгаа боловч хожим нь хүүхдэд л муушд. Хайран сүүн шүднүүдийг хорхой идүүлж, хожим нь шүдний өвчнөөр тамлаж, хүүхдээ ч зовоож, өөрсдөө ч хамт зовох болно гэдгээ ойлгоосой. 

Охин яг намайг дуурайсан чихэр, амттан идэх аймаар дуртай. Ямар сайндаа шөнө унтаж байхдаа "шика идий" гээд зүүдлээд байхав кк. Шоколад гэхийг шика гэдэг юм. Бид нарын багад олигтой шүдний оо байсан биш, би лав хар багаасаа шүдний өвчнөөр тарчилсан. Дунд сургуульд байхдаа шүд өвдөхөөр ингэж зовохоор үхэх юмсан гэж бодож тэнэгтдэг байлаашд. Одоо бол охиноо ингэж зовоохгүй юм шүү л гэж бодоод байгаа. Чихэр, шоколад өгсөн ч гэсэн дор нь шүдийг нь угааж хэвшүүлж байгаа. Угаалгын өрөөнд орох тоолондоо шүдээ угаадаг зуршилтай болчихсон. Заримдаа тэр нь надад залхуутай байдаг юм кк.

Бас нэг асуудал байнаа. Унтахынхаа өмнө заавал утсаар тоглож байгаад унтдаг юм. Үүнийг буруу юу, зөв үү гэдгийг би ухаж ойлгохгүй байна. Орондоо оронгуутаа "миний уч аанайн?" гээд л утас нэхчихнэ. Тэгээд тоглож хэвтэж байгаад л унтаад өгчихдөг болохоор би утсандаа дандаа охиндоо зориулсан тоглоом татчихсан. Утсыг бараг надаас илүү шахуу ашигладаг болохоор би сэтгэхүй нь хөгжөөд харин ч давгүй гэж боддог байлаа. Сүүлийн үед энэ бодол маань өөрчлөгдөөд эргэлзээд эхэлж байна. Аливаа зүйл 2 талтай байдаг. Энэ зуршлын сөрөг тал нь хожим тоглоомонд хэт донтоод, ядаргаанд ороод нүд нь анивчдаг болчих вий гэсэн бодлоор солигдоод байгаа. Унтахынх нь өмнө тоглуулахгүй гэж бас 2 орой уйлуулсан. Хэд хоног гайгүй байснаа дахиад л утсаа нэхээд эхэллээ. Огт тоглуулахгүй бол хүүхэд хөгжихгүй, хэт их тоглуулвал буруу зуршилтай болчих гээд. Өдөрт 1 цагаас илүү тоглуулахгүй л сургах хэрэгтэй байна.

За өнөөдрөөс ажилдаа орлоо. Бараг сар шахам амарлаа. Миний хувьд амралтын өдрүүд мангар хурдан жирэлзээд л өнгөрчихлөө. Амралт эхлэх шиг л болсон, нэг мэдсэн чинь дуусчихсан. Тэгсэн өглөө нэг найз маань "чи ямар удаан амраваа, ашгүй өнөөдрөөс ажилдаа орж байгаа юм уу?" гэж авч байна. Би амарснаа ч мэдээгүй өнгөрч байхад, манай хүн намайг санаад, цаг явж өгөхгүй сууж байсан байнашд кк. 

Зөндөө л хувийн ажил амжууллаа. Нэг том ажлаас бусдыг нь... Захиалсан байр ашиглалтанд орж өгөхгүй болохоор хамгийн чухал энэ ажлыг амжуулаагүй. Төлөвлөсөн ёсоор бүтээгүй бас нэг зүйл бол охиноо аваад амралтанд явж амжсангүй. Сэрүү ороод юун амралт... 

Охинтойгоо паркаар зугаалаад явж байсан чинь Мөрөөдлийн театрын хэд Гангнам стайлын бичлэгээ хийж явахтай нь тааралдав. Шагай, Батаа 2 яг бид 2-ын хажууд шахам бүжиглээд байсан юм. Тэр бичлэгт нь орчихсон болов уу гэж бодоод горьдоод харсан чинь бид 2-г оруулаагүй байналээ кк. Хальт ч болтугай орчихсон бол дэлгэцэнд дүрээ мөнхлөх байсан юм уг нь хахаха. 

Охиноо улсын цэцэрлэгт өгсөн. Эхний хэдэн өдөр айлын хүүхдүүдийг дагаж уйллаа. Сэтгэл өвдөөд л уйлуулаад орхидог байлаа. Цэцэрлэгт орохынхоо өмнө "уйланхай хүүхэд муухай, битгий уйлаарай за" гэхээр аягүй дуулгавартай " за" гэнэ. Яг цэцэрлэг рүү оронгуутаа нэг л хүүхдийн уйлах дуу сонсох юм бол өмөлзөөд л "бишээ, энэ биш" гээд л орилоод явчих юм. Тэгээд хувцсаа солиулахгүй, зугатаана. Хүчээр хувцсыг нь солиод л уйлуулаад л гараад гүйдэг байлаашд. Тэгээд өдөржин санаа зовчихно. Үнэн тамтай. 4 цаг болов уу, үгүй юу гүйж очоод авчихаж байгаа юм чинь. 

Сониноос миний охин өнөөдрийн байдлаар 21 үсэг баттай мэддэг болсон.  Хаана ч тэр үсгээ харсан шууд заагаад хэлээд байгаа. Аавыгаа ирсэн чинь сурсан үсэгнүүдээ заагаад хэлж өгөөд, нөгөөтөх нь "мундаг байна" гээд магтаад явсан. Өчигдөр өглөө нээх хөөрхөн "нэг, хоёё, гуяв, дөев, тав, жуягаа, долоо" гээд 7 хүртэл тоолчихож байгаа юм даа. Би уг нь тоо зааж өгөөгүй. Хааяа шатаар буухдаа тоолоод буудаг юм. Тэгээд л тогтоочихсон юм шиг байна. Өнөө өглөө бас тоглоомоо барьчихаад нэг юм хэлээд байхаар нь тоохгүй байсан чинь хашгираад байна над руу. Тэгээд анзаараад сонссон чинь "ногоон өнгө" гээд байсан юм байна. Тэгснээ өөр тоглоом барьж авсанаа "шае өнгө" гэнээ. Өнгө тогтоох гээд оролдоод байгаа юм байна. Гудамжинд улаан машин харахаараа л "улаан машин" гээд байгаа. Бид 2 улаан машинтай болох юм болов уу гээд горьдоод байхгүй юу кк. 

Тухтай ном уншаад гэртээ тухлах боломж нэг ч олдоогүй. Аягүй сонин. Нет рүү орох зав бол бүр байхгүй, байсан ч сонирхол байхгүй байгаа юм чинь. Компьютерийн барааг ч харах сонирхолгүй байлаашд. Одоо өнөөдрөөс эхлээд залхталаа компьютертай найзлах юм чинь. 

Өнөөдөр л блог руугаа шагайж байна. Юу ч бичихгүй байхад л зөндөө хүмүүс орж унших юмаа миний блогийг. Юу нь сонирхолтой байдаг юм бол гэж гайхлаа. Ямартай ч надад үнэнч хэдэн уншигчтай болсон юм шиг байна. Хэн нэг нь бүр миний нэрээр хайж орж ирж уншсан байх юм. Бодвол надтай адилхан ээж нар байдаг болов уу? Гэнэт миний блогийн уншигч нар ямар хүмүүс байдаг бол гэж бодогдоод кк. Өнгөрсөн нэг сарын хугацаанд, намайг огт юу ч бичихгүй байхад Монгол, Солонгос, Орос, Америк, Герман, Англи, Франц, Япон, Малайз, Филиппинээс орж ирж уншсан байх юм. Нэг биш нэлээн хэдэн удаа байнга орж ирэхийг бодоход монгол хүмүүс л байгаа байх гэж бодлоо. Энд би дэмий юм бичдэг ч гэсэн худлаа бичдэггүй, чин сэтгэлээсээ бичдэг болохоор зарим нэгэнд нь уншууртай байдаг юм болов уу? За юутай ч намайг тоож уншдаг уншигч нартаа бүгдээрэнд нь аз жаргал, сайн сайхан бүгдийг хүсэн ерөөе.